Η ακράτεια των ούρων, αποτελεί ένα μείζον πρόβλημα, που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα της ζωής και αποτελεί τροχοπέδη στη φυσιολογική καθημερινότητα. Είτε η ακράτεια αποτελεί επιπλοκή μιας χειρουργικής επέμβασης (ριζική προστατεκτομή για νεοπλασία προστάτου, ενδοσκοπικές παρεμβάσεις), ή αποτέλεσμα της χαλάρωσης του πυελικού εδάφους (κυρίως σε γυναίκες μετά από φυσιολογικό τοκετό), υπάρχουν λύσεις αποτελεσματικές και άμεσες. Ο βαθμός της ακράτειας αξιολογείται και σε συνεργασία με τον ασθενή, σχεδιάζεται ένα θεραπευτικό πλάνο το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει από τη λήψη φαρμάκων, μέχρι τη χειρουργική αποκατάσταση με την υποστήριξη του σφιγκτήρα με τη χρήση συνθετικής ταινίας ή τεχνητού σφιγκτήρα.
Οι χειρουργικές αυτές μέθοδοι αφορούν στην ακράτεια από προσπάθεια. Η τελευταία, είναι η απώλεια ούρων κατά το βήχα, τα φτάρνισμα, το γέλιο, το χορό, το ανέβασμα σκάλας ή την άρση βάρους, καταστάσεις, καταστάσεις κτά τις οποίες αυξάνεται η ενδοκοιλιακή πίεση (σφίγγεται η κοιλιά) και η πίεση μεταφέρεται στην ουροδόχο κύστη. Η ακράτεια αυτή μπορεί να είναι άλλοτε άλλης βαρύτητας, από ήπια, όπου χάνονται σταγόνες ενώ υπάρχουν και φυσιολογικες ουρήσης μέχρι βαρειά, κατά την οποία χάνονται όλα τα ούρα και δεν υπάρχουν καθόλου φυσιολογικές ουρήσεις
Ταινία ακράτειας
Η ταινία ακράτειας είναι ουσιαστικά μία συνθετική ταινία πολυπροπυλενίου της οποίας ο στόχος είναι να υποστηρίξει έναν σφιγκτηριακό μηχανισμό που για οποιοδήποτε λόγο ανεπαρκεί και ενδύκνειται σε περιπτώσεις ήπιας ή μέτριας ακράτειας. Μετά την τοποθέτηση της ταινίας, δεν αλλάζει τίποτα στη διαδικασία της ούρησης.
Στις γυναίκες, η βασική αιτία ακράτειας είναι ο φυσιολογικός τοκετός και η χαλάρωση του πυελικού εδάφους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη ακράτειας από προσπάθεια ή στρες ακράτειας, δηλαδή την απώλεια ούρων με τη δραστηριότητα, το ανέβασμα σκάλας, την άρση βάρους, το βήχα, το φτέρνισμα, το χορό, το γέλιο, τη σεξουαλική επαφή. Η ακράτεια από προσπάθεια επιβαρύνεται από το μεγάλο αριθμό κυήσεων και φυσιολογικών τοκετών, τη δυστοκία, το αυξημένο σωματικό βάρος, το σακχαρώδη διαβήτη, την εμμηνόπαυση και πλήθος άλλων παραγόντων. Το χειρουργείο διαρκεί ελάχιστα, μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμη και με ραχιαία αναισθησία ενώ η γυναίκα άμεσα μπορεί να επιστέψει στο σπίτι. Το αποτέλεσμα της διόρθωσης είναι άμεσο.
Στην περίπτωση των ανδρών, η σφιγκτηριακή ανεπάρκεια μπορεί να οφείλεται κυρίως σε διουρηθρικές επεμβάσεις (διουρηθρική προστατεκτομή για καλοήθη υπερπλασία) ή χειρουργικές επεμβάσεις για κακοήθεια στον προστάτη. Στις περιπτώσεις αυτές όπου η λειτουργία του σφιγκτήρα έχει επηρεαστεί, αναπτύσσεται ακράτεια από προσπάθεια με αντίστοιχα συμπτώματα. Η φιλοσοφία της ανδρικής ταινίας ακράτειας στην περίπτωση αυτή είναι η υποστήριξη του ανεπαρκούντως μηχανισμού, με ένα χειρουργείο διάρκειας περίπου μίας ώρας, ελάχιστης επεμβατικότητας αντίστοιχα και με δυνατότητα άμεσης επιστροφής στο σπίτι. Η αποτελεσματικότητα της μεθόδου είναι περίπου 70%, χωρίς όμως να αποκλείει την τοποθέτηση εναλλακτικά ή σε δεύτερο χρόνο τεχνητού σφιγκτήρα.
Τεχνητός σφιγκτήρας
Ο τεχνητός σφιγκτήρας αποτελεί το χρυσό κανόνα στην αντιμετώπιση της βαριάς ακράτειας από προσπάθεια, συνήθως μετά από ριζική προστατεκτομή ή μετά από μεγάλες επεμβάσεις στην κατώτερη κοιλιακή χώρα. Ο τεχνητός σφιγκτήρας αποτελείται από τρία μέρη: Το ρεζερβουάρ, που βρίσκεται κρυμμένο χαμηλά στην κοιλιακή χώρα, ένα «μανίκι» γύρω από την ουρήθρα και ένα κουμπί το οποίο βρίσκεται μέσα στο όσχεο (στο σάκο όπου βρίσκονται οι όρχεις). Ο ασθενής κάθε φορά που επιθυμεί να ουρήσει, πιέζει το κουμπί στο όσχεο, το «μανίκι» σταματά να σφίγγει την ουρήθρα και τα ούρα περνούν ελεύθερα προς τα έξω. Το «μανίκι» ξαναγεμίζει αυτόματα μετά από ορισμένο χρονικό διάστημα.
Τόσο η τοποθέτηση μιας ταινίας ακράτειας, όσο και ενός τεχνητού σφιγκτήρα, αποτελούν χειρουργεία τα οποία απαιτούν εμπειρία, εξοικείωση και ιδιαίτερη γνώση της ανατομίας και των προσθετικών υλικών για την επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος. Σε κάθε περίπτωση, ο εξειδικευμένος ουρολόγος, είναι ο πλέον κατάλληλος να σας κατευθύνει προς την επιλογή της καλύτερης λύσης
Στα παρακάτω βίντεο μπορείτε να παρακολουθήσετε σχηματικά τον τρόπο λειτουργίας του πλέγματος ανδρικής ακράτειας και του τεχνητού σφιγκτήρα. Και οι δύο λύσεις αποτελούν εξαιρετικές θεραπευτικές επιλογές, αρκεί να πραγματοποιηθούν από εξειδικευμένο χειρουργό και πάντα με τις κατάλληλες θεραπευτικές ενδείξεις σε συνάρτηση με τις προσδοκίες του άνδρα.